Zapraszamy na promocję książki, która odbędzie się 15 listopada br. w Spółdzielczym Domu Kultury Krośnieńskiej Spółdzielni Mieszkaniowej w Krośnie, ul. Kisielewskiego 2 (os. R. Traugutta). Rozpoczęcie o godz. 18.00.

Podczas promocji odbędzie się spotkanie z autorem i sprzedaż ksiązki w promocyjnej cenie. Będzie też można otrzymać komplet okolicznościowych pocztówek, podpis autora i specjalną pieczątkę z dnia wydania książki.

Uczeń-pilot liniowy Władysław Niedzielski. Fot. archiwum

Książka jest opracowaniem historii Szkoły Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich z okresu krośnieńskiego (1938-1939). Obejmuje także okres poprzedzający jej przenosiny z Bydgoszczy i dalsze dzieje w okresie kampanii wrześniowej oraz po odtworzeniu za granicą podczas wojny i jej zakończeniu. W książce znajdziemy wiele ciekawych historii dotyczących historii szkoły. Oto jedna z nich...

Wypadki "Karasi" na krośnieńskim lotnisku
Projekt samolotu PZL.23 "Karaś" powstał w latach 1931-1932. Miała to być maszyna do przeprowadzenia rozpoznania, z możliwością bombardowania sił nieprzyjaciela. W latach 1936-38 wyprodukowano 210 samolotów PZL.23B, które weszły na wyposażenie wszystkich eskadr liniowych polskiego lotnictwa. Na początku 1939 roku "Karasie" zawitały na krośnieńskie lotnisko...
    
Szkoła Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich w Krośnie otrzymała samoloty liniowe PZL.23B "Karaś" dla celów szkoleniowych w kwietniu 1939 roku. Nie były one wcześniej znane z praktycznej strony uczniom-pilotom SPLdM i stwarzały im wiele kłopotów, wymagając od pilotów dobrego wyszkolenia. Wypadki, które miały miejsce podczas ich użytkowania, były spowodowane głównie dwiema przyczynami. Pierwsza to  duże zwiększenie wielkości samolotów, w stosunku do dotychczas użytkowanych maszyn (Breguet XIX i Potez XXV). Druga przyczyna katastrof wynikała z obciążenia powierzchni płata oraz zbyt małą statecznością w locie ślizgowym. Skorygowanie tego błędu wiązało się przeważnie z dużą utratą wysokości. Właśnie te problemy z maszyną oraz dopuszczenie do przeciągnięcia na małej wysokości, prowadziły do wypadków.
    
Od roku 1937 do sierpnia 1939 roku w polskim lotnictwie wojskowym podczas lotów na "Karasiach" zdarzyły na  23 wypadki, w których zginęło 55 pilotów.  
    
Takie wypadki zdarzały się także na krośnieńskim lotnisku. Trzy  z nich, które miały miejsce zaledwie w ciągu dwóch miesięcy, zakończyły się tragicznie.
    
Pierwszy wypadek wydarzył się 5 czerwca 1939 roku, kiedy uczeń-pilot Alfons Tokarski  podchodząc "Karasiem" do lądowania, wszedł w zakręt wytracając szybkość, co spowodowało gwałtowną utratę wysokości i przepadnięcie samolotu. Pomimo natychmiastowego przejęcia sterów przez kpr pil. Eugeniusza Brodowskiego, instruktora-pilota, maszyny nie udało się wyprowadzić do normalnego lotu. Samolot uderzył w ziemię, powodując śmierć obydwu lotników.
    
Drugi śmiertelny wypadek nastąpił 7 lipca, kiedy uczeń-pilot Władysław Niedzielski samodzielnie pilotował "Karasia". Przy wznoszeniu  na niewielkiej prędkości, niedługo po starcie, samolot runął na ziemię, powodując śmierć ucznia-pilota.

Trzeci śmiertelny wypadek miał miejsce 17 lipca. Po wykonaniu przepisanych kręgów nad lotniskiem "Karaś", pilotowany przez ucznia-pilota Władysława Kazimierowicza, przy podchodzeniu do lądowania rozbił się na polu wzlotów, w wyniku czego uczeń-pilot poniósł śmierć.
    
Uczniowie-piloci, którzy zginęli w katastrofach lotniczych na krośnieńskim lotnisku zostali pochowaniu z honorami wojskowymi w kwaterze lotniczej na krośnieńskim cmentarzu komunalnym.

Janusz Kubit
SZKOŁA PODOFICERÓW LOTNICTWA DLA MAŁOLETNICH, KROSNO 1938-1939.
format: 170x240mm,
stron: 528,
ilustracji: ponad 200,
wydawca: GRAFFIA,
druk: Drukarnia HEDOM sp. z o.o.

red.