Wiele poradni i gabinetów lekarskich zawiesiło działalność, a większość przychodni pracuje zdalnie, konsultując pacjentów przez telefon. Sprawdzają się teraz E-recepty, które pacjent może otrzymać od lekarza przez telefon w postaci czterocyfrowego kodu. Każdy pacjent, który chce się leczyć, niezależnie od tego czy spotkał się z lekarzem w cztery oczy, czy odbył teleporadę, zaopatrzony w receptę (tradycyjną, lub "E") musi udać się do apteki.

Przed udaniem się do Apteki warto sprawdzić, czy godziny pracy  nie uległy zmianie. Część aptek z powodu problemów kadrowych skróciła czas pracy. Spis aptek na terenie Krosna, wraz z godzinami pracy oraz numerami telefonów znajdziemy się na stronie Urzędu Miasta Krosna (www.krosno.pl/pl/dla-mieszkancow) w zakładce Zdrowie i pomoc społeczna. Ze względu na dynamicznie zmieniającą się sytuację można upewnić się telefonicznie czy podane godziny są aktualne, a jednocześnie zapytać o dostępność leków lub je zamówić.

E-recepta umożliwia personelowi aptek sprawdzenie ordynacji lekarskich "na odległość" podczas rozmowy telefonicznej z pacjentem (podając kod recepty i pesel). Dostępność leków można również sprawdzić na komercyjnych portalach takich jak www.ktomalek.pl czy www.gdziepolek.pl. Pamiętajmy jednak, że nie wszystkie apteki udostępniają swoje stany magazynowe, a pewność co do dostępności poszukiwanego przez nas leku będziemy mieli dopiero po rozmowie z pracownikiem apteki.

Duże zmiany zaszły również w sposobie obsługi pacjentów oraz w samych lokalach aptek. Stało się tak dlatego, że apteka jest miejscem, gdzie spotykają się ludzie w różnym wieku i stanie zdrowia. Część aptek, zgodnie z wytycznymi branżowymi, bardzo szybko wprowadziła obsługę wyłącznie "przez okienko". Inne wyodrębniły strefy buforowe, w których należy czekać na swoją kolej. Od 1 do 11 kwietnia pomiędzy godz. 10:00 a 12:00 z usług apteki mogą skorzystać, poza nielicznymi wyjątkami nagłego zagrożenia zdrowia, osoby powyżej 65 roku życia.

To ograniczenie ma na celu chronić zdrowie seniorów, szczególnie narażonych na poważne powikłania infekcji COVID-19. W aptece może przebywać maksymalnie 3 osoby na jedno stanowisko kasowe, choć w praktyce, ze względu na warunki lokalowe apteki najczęściej ograniczają ilość pacjentów do aktualnie obsługiwanych, w taki sposób, aby zapewnić 2 metry odstępu pomiędzy ludźmi. Informacje o sposobie obsługi pacjentów są wywieszone w widoczny miejscu w każdej aptece. Aby zapewnić sobie i innym bezpieczeństwo należy podporządkować się zaleceniom pracowników aptek.

Kryzys zdrowotny odbił się również na dostępności, niektórych leków stosowanych w leczeniu chorób przewlekłych. Jeśli ten problem dotyczy naszych leków, warto porozmawiać z farmaceutą o możliwości zastosowania zamiennika leku. Pamiętajmy, że warunki takiej zamiany są ściśle określone przez prawo, a najważniejszym z nich jest brak różnic terapeutycznych dla pacjenta. Jednym słowem pracownik apteki proponujący zamiennik musi mieć pewność, że lek zadziała u nas w identyczny sposób, co zaordynowany przez lekarza. Innym rozwiązaniem jest wydanie z apteki zaordynowanego leku o słabszej dawce, ale umożliwiającej nam przyjęcie dawki właściwej np. w przypadku braki leku o dawce 10 mg istnieje możliwość przyjęcia dwóch dawek po 5 mg.

Mało kto wie, że farmaceuta jest uprawniony do wystawienia tzw. recepty farmaceutycznej, umożliwiającej wydanie pacjentowi leku dostępnego wyłącznie na receptę, w sytuacji jej braku. Wg znowelizowanych niedawno przepisów, warunkiem wystawienia recepty farmaceutycznej jest zagrożenie zdrowia pacjenta, a o awaryjnym trybie uzyskania tą drogą leku świadczy fakt, że musi zostać zrealizowana ze stuprocentową odpłatnością. Nie oznacza to również, że jest to metoda na uzyskanie dowolnego leku.

Pamiętajmy, że aptekarz nie może zastępować lekarza i sam nie ordynuje nowych leków. Musi również zweryfikować czy zachodzą przesłanki do wydania leku w takim trybie i nie jest to dla niego obligatoryjne. Recepta farmaceutyczna służy umożliwieniu pacjentowi kontynuowania terapii przewlekłej w przypadku utrudnionego dostępu do lekarza. Z taką sytuacją borykamy się bez wątpienia obecnie. Dlatego kiedy kończą się leki, a nie udało nam się zdobyć na czas recepty lekarskiej, zamiast przerywać terapię, warto w aptece, w której stale wykupujemy leki zapytać o możliwość ich nabycia.

Zwróćmy uwagę na to, że ze względu na rodzaj asortymentu oferowanego przez apteki szanse spotkania osoby przeziębionej są znacznie większe niż w innych, czynnych obecnie instytucjach. Nie muszą to być osoby, które cierpią na łagodną postać COVID-19.

Zwykłe infekcje również mogą osłabić odporność i powodować komplikacje. Dlatego starajmy się ograniczyć ilość wizyt oraz czas spędzony w aptece do absolutnego minimum. Planując zakupy medykamentów warto przygotować listę, aby nic nam nie umknęło. Jeśli jesteśmy przeziębieni poprośmy kogoś z rodziny, aby zrobił za nas zakupy. Szczególną troską otoczmy seniorów i wyręczmy ich w wizycie w aptece. Przychodźmy wyłącznie po naprawdę niezbędne leki. Stan epidemii to nie czas, aby niepotrzebnie narażać swoje zdrowie!

autor: Dr n. farm. Piotr Pawłowski / KrosnoSfera