Specjalistyczne siatki nad trasą

W miejscach, gdzie badania wykazały regularne przeloty nietoperzy w poprzek przyszłej drogi, montowane są czterometrowe siatki z wytrzymałego tworzywa polimerowego. Ich zadaniem jest podniesienie pułapu lotu zwierząt na bezpieczną wysokość – powyżej poziomu ruchu pojazdów. W wybranych lokalizacjach siatki będą integrowane z już istniejącymi ekranami akustycznymi lub przeciwolśnieniowymi, tworząc jednolitą barierę ochronną.

Szczegółowe badania chiropterofauny

Przed rozpoczęciem zasadniczych prac na sąsiednim odcinku Dukla – Równe – Zboiska wykonano kompleksowe badania terenowe i nasłuchowe. Ich celem było precyzyjne określenie tras przelotów, miejsc żerowania i lokalizacji kolonii rozrodczych nietoperzy.

Fot. GDDKiA

W regionie stwierdzono obecność dziewięciu gatunków, w tym rzadkiego podkowca małego, nocka dużego, mopka, borowca wielkiego, karlika malutkiego oraz mroczka późnego. Najważniejsze kolonie letnie i rozrodcze zlokalizowano w kościołach w Równem i Wietrznie oraz w zabytkowym parku pałacowym w Dukli.

Cztery newralgiczne strefy

Na podstawie zebranych danych wyodrębniono cztery obszary szczególnie intensywnej aktywności nietoperzy – przede wszystkim w dolinie rzeki Jasiołki oraz w rejonie dużych estakad w miejscowościach Równe i Zboiska. To właśnie tam zastosowano najszerszy zestaw zabezpieczeń.

Zestaw rozwiązań ochronnych

Oprócz wspomnianych czterometrowych siatek naprowadzających, w projekcie uwzględniono:

- podwyższane ekrany przeciwolśnieniowe (standardowa wysokość 2,5–3 m plus dodatkowa siatka 1,5 m),
- starannie zaplanowane nasadzenia drzew i krzewów, które pełnią rolę naturalnych „korytarzy orientacyjnych” i kierują nietoperze pod obiekty mostowe,
- estakady o prześwicie powyżej 5 metrów, umożliwiające swobodny przelot wzdłuż dolin i cieków wodnych.

Wszystkie te elementy są zgodne z wymaganiami decyzji środowiskowej, zaleceniami „Poradnika ochrony nietoperzy przy inwestycjach drogowych” oraz sprawdzonymi już rozwiązaniami zastosowanymi wcześniej m.in. na trasach S3 i S8.

Ekologia i bezpieczeństwo ruchu w jednym

Dzięki tym działaniom uda się zachować ciągłość naturalnych korytarzy migracyjnych nietoperzy, jednocześnie nie obniżając poziomu bezpieczeństwa kierowców. Nietoperze pełnią niezwykle ważną rolę w ekosystemie – jedna kolonia może w ciągu nocy zjeść nawet kilka milionów owadów, w tym wiele uciążliwych dla człowieka gatunków.

Budowa S19 na Podkarpaciu pokazuje, że nowoczesna infrastruktura drogowa może być realizowana w sposób odpowiedzialny – z poszanowaniem potrzeb chronionych gatunków i zachowaniem równowagi przyrodniczej regionu.