W programie znajdą się barwne parady, pokazy i inscenizacje historyczne, pracownie dawnych rzemiosł, żywe obrazy, opowieści snute piórem i słowem, a także widowiska sceniczne i działania teatralne, w których każdy może wziąć udział. To wydarzenie, które można podziwiać, ale przede wszystkim - współtworzyć. Przebrać się, zatańczyć, wziąć do ręki pióro iluminatora albo kielnię murarską i choć na chwilę poczuć się częścią opowieści zaklętej w kamieniu, glinie i krośnieńskich murach.

ŚWIĘTO MURÓW KROSNA

Wydarzenie plenerowe, którego ideą jest przybliżenie historii miasta poprzez działania rekonstrukcyjno-artystyczne i społeczne angażujące mieszkańców oraz odwiedzających. Wydarzenie osnute jest wokół symboliki średniowiecznych murów - obronnych struktur, które niegdyś wyznaczały granice i zapewniały bezpieczeństwo, ale również stanowiły podstawę miejskiej architektury, budowanej z kamienia, gliny czy piasku - materiałów trwale wpisanych w tkankę Krosna. W tym ujęciu „mury” są nie tylko elementem przeszłości, ale też metaforą wspólnoty, tożsamości miejsca i trwałości dziedzictwa. To opowieść snuta przez warsztaty, widowiska, inscenizacje, muzykę i ruch uliczny - wydarzenie, które oddaje ducha miasta otoczonego niegdyś murami obronnymi, a dziś - murami symbolicznymi: pamięci, wspólnoty i trwania.

PROGRAM:

5 LIPCA 2025 (SOBOTA) / Rynek

16.00 - 20.00

Pracownie Królewskiego Miasta Krosna
- Pracownia iluminatorów (Regionalne Centrum Kultur Pogranicza) 
- Pracownia kaligrafii (Policealne Studium Animatorów Kultury) 
- Pracownia tkania (Etnocentrum Ziemi Krośnieńskiej)
- Pracownia murarska (Fundacja As Kier) 

16.00 - 19.00

Obozowisko średniowiecznych zbrojnych (SCUTUM oraz Stowarzyszenie Łucznicy Sanoka) | Prezentacja dawnego rynsztunku i uzbrojenia; zabawy szermiercze

DZIAŁANIA SCENICZNE I WOKÓŁ SCENY

16.00 - 19.00

- Jak wyglądali rycerze z Krosna i okolic? | Prezentacja przykładowych sylwetek - lekko i ciężkozbrojnego - na podstawie źródeł historycznych i archeologicznych
- Prezentacja uzbrojenia i ekwipunku rycerzy oraz wojowników wschodnich (Tatarów i Rusinów)
- Pokaz walk rycerskich 
- Prezentacja strojów i opowieści o dawnych obyczajach (Grupa Rekonstrukcyjna Zespołu Szkół Ponadpodstawowych nr 2 im. Jana Szczepanika)
- Spektakl warsztatowy - „Szkice z Bestiariusza” (Grupa Teatralna Łyk Szczęścia - Regionalne Centrum Kultur Pogranicza) 

ORSZAK KRÓLEWSKI 

Wymarsz: 19.30 / Trasa: pl. Monte Cassino, ul. Staszica, ul. Sienkiewicza, Rynek

20.00 Powitanie Króla

- Pokaz artystyczny - Gwardia Gryfa
- Połączenie włoskiej sztuki żonglerki chorągwiami z tańcem
- Inscenizacja pasowania na rycerza
- Pokazy walk rycerskich 

21.00 - 23.00

Opowieści o murach piórkiem i słowem snują Wojciech Wierdak i Piotr Łopatkiewicz 
21.15 Opowieść Pierwsza (ul. Podwale)
22.00 Opowieść Druga (Wieża Farna)
22.45 Opowieść Trzecia (Rynek)

21.00 - 23.00

ŻYWE OBRAZY - PREZENTACJE ARTYSTYCZNE
- „Babie Lato” - Józef Chełmoński (Policealne Studium Animatorów Kultury)

Rynek 
- „Anna Oświecimówna” - autor nieznany (Biuro Wystaw Artystycznych)
Biuro Wystaw Artystycznych, ul. Portiusa 4

- Inscenizacja „Anna i Stanisław Oświęcimy” / Wędrowna trupa teatralna Krośnieńskiej Fundacji Rozwoju
ul. Franciszkańska

- Prezentacja dokumentów królewskich, ze zbiorów Muzeum Podkarpackiego
Fabryka Zegarów - Muzeum Rzemiosła (ogród), ul. Piłsudskiego 19

6 LIPCA 2025 (NIEDZIELA)

15.00 Spacer rodzinny: „Śladami dawnych murów Krosna” (Muzeum Rzemiosła)
Start: spod makiety miasta, rynek

16.00 - 20.00

Pracownie Królewskiego Miasta Krosno 
- Pracownia kaligrafii (Policealne Studium Animatorów Kultury)
- Pracownia iluminatorów (Regionalne Centrum Kultur Pogranicza)
- Pracownia biżuterii dawnej (Regionalne Centrum Kultur Pogranicza) 
- Pracownia murarska (Fundacja As Kier) 

16.00
Widowisko plenerowe „Na styku królestw” - Gwardia Gryfa 

17.00 - 18.00
Potyczki Miejskie | Zabawy i konkursy dla uczestników imprezy

18.30

Wręczenie nagród w konkursie na najciekawszą stylizację 
Zespół Muzyki Dawnej Veratus | Koncert i nauka tańców dawnych

O DZIAŁANIACH:

Pracownie Królewskiego Miasta Krosna - historia rękami pisana

Pracownie inspirowane dawnymi rzemiosłami - od sztuki pisania i zdobienia ksiąg, przez ręczne tkanie i tworzenie biżuterii, aż po dawne techniki budowania nie tylko murów, ale i wyrastających z nich budynków. To miejsce, w którym każdy - niezależnie od wieku - będzie mógł spróbować swoich sił w twórczych działaniach i dotknąć historii własnymi rękami.

Obozowisko i pokazy rycerskie - spotkanie z dawnym światem wojów

Rekonstruktorzy ze Stowarzyszeń SCUTUM oraz Łucznicy Sanoka zaprezentują elementy dawnego rynsztunku i przeprowadzą pokazowe walki. Pokazy uzupełnią prezentacje sylwetek lekkiej i ciężkiej jazdy, porównanie ubiorów rycerskich i wojowników wschodnich - Tatarów i Rusinów - oraz opowieści o obyczajach i taktykach wojennych.

Działania sceniczne i teatralne - kiedy historia staje się żywa

Na scenie oraz w przestrzeni wokół rynku odbędą się liczne pokazy artystyczne, prezentacje grup rekonstrukcyjnych i występy teatralne. Młodzież z Zespołu Szkół im. Jana Szczepanika zaprezentuje stroje średniowieczne i opowie o codziennym życiu w dawnym Krośnie. Widzowie zobaczą również widowiskowy spektakl warsztatowy „Szkice z Bestiariusza” przygotowany przez Grupę Teatralną Łyk Szczęścia. Przedstawienie inspirowane średniowiecznymi wyobrażeniami o stworzeniach fantastycznych połączy teatr ruchu, muzykę i opowieść.

Orszak Królewski - wspólna podróż przez miasto

W sobotni wieczór główne ulice Krosna przemierzy barwny Orszak Królewski. Wzięcie udziału w orszaku to nie tylko atrakcja dla widzów, ale też zaproszenie do wspólnego świętowania - zarówno dla grup rekonstrukcyjnych, jak i mieszkańców w historycznych stylizacjach. Pochód zakończy się na rynku, gdzie nastąpi uroczyste powitanie króla, pokaz żonglerki flagami w wykonaniu Gwardii Gryfa, inscenizacja pasowania na rycerza oraz efektowne pokazy walk.

Gwardia Gryfa to wrocławska grupa artystyczna, składająca się z dwudziestu młodych i kreatywnych osób. Ich działalność skupia się na łączeniu pasji i eksploracji artystycznej przygody. Gwardia Gryfa znana jest z połączenia włoskiej żonglerki chorągwiami i teatru tańca, tworząc spektakularne wizualnie przedstawienia.

Żywe obrazy i wieczorne opowieści - historia w miejskich zaułkach

Wieczorem Krosno rozbłyśnie nie tylko światłami, ale i opowieściami. W przestrzeni miejskiej - na ulicach, w zabytkowych wnętrzach i na placach - zaprezentowane zostaną Żywe Obrazy: nastrojowe, teatralno-wizualne interpretacje malarstwa oraz wydarzeń zakorzenionych w historii miasta. Każda z prezentacji to połączenie scenografii, stylizacji, ruchu i światła - tworzonych przez artystów, animatorów i lokalne instytucje kultury. To zaproszenie do spotkania z historią w formie niemal namacalnej - sugestywnej, poruszającej i kontemplacyjnej. Wśród tegorocznych Żywych Obrazów: „Babie Lato” Józefa Chełmońskiego  i „Anna Oświecimówna”.

Inscenizacja „Anna i Stanisław Oświęcimy” - opowieść o tragicznej, prawdziwej miłości dwojga młodych ludzi, Anny i Stanisława, wystawiona przez wędrowną trupę teatralną Krośnieńskiej Fundacji Rozwoju. Scenariusz oparty na wierszowanej relacji spisanej w 1846 roku przez Annę Liberę Krakowiankę - łączy elementy dawnej ballady, romansu i misterium.

Z kolei historycy i przewodnicy - Wojciech Wierdak i Piotr Łopatkiewicz - poprowadzą spotkanie z historią, snując opowieści w miejscach, które same pamiętają wieki. Ich spotkanie będzie nie tylko opowieścią, ale i to dynamiczną rozmową oraz sporem, pełnym pasji, anegdot i artystycznych odniesień. Piotr Łopatkiewicz wprowadzi uczestników w meandry dziejów, snując opowieści o murach - tych widzialnych i ukrytych - podczas gdy Wojciech Wierdak na żywo będzie je ilustrował, dopowiadając obrazem i gestem.

Rodzinna niedziela - wspólna zabawa z nutą rywalizacji i wielkich odkryć

W niedzielę program rozpocznie się od spaceru „Śladami dawnych murów”, który poprowadzi uczestników przez najstarsze zakątki miasta. Po południu trwać będą warsztaty w pracowniach, a o godzinie 16.00 widzowie zobaczą widowisko „Na styku królestw” - barwne przedstawienie łączące elementy teatru, tańca i inscenizacji historycznej. Następnie odbędą się Potyczki Miejskie - zabawy i konkursy dla uczestników wydarzenia, zakończone koncertem muzyki dawnej zespołu Veratus oraz nauką tańców historycznych.

Veratus to zespół muzyki średniowiecznej, grający utwory od XII do XV wieku, na który składa się siedmioro muzyków zafascynowanych brzmieniami średniowiecznymi i folkowymi.

Konkurs na Najciekawszą Stylizację Grupy A.D. 2025

W ramach Święta Murów odbywa się także konkurs stylizacyjny dla grup z Krosna i powiatu krośnieńskiego. Uczestnicy, inspirowani średniowieczem, tworzą własne stroje, rekwizyty i opowieści, które prezentują podczas wydarzenia. To forma artystycznej aktywizacji lokalnych społeczności - od szkół i organizacji, po nieformalne grupy sąsiedzkie. Rozstrzygnięcie konkursu i wręczenie nagród nastąpi w niedzielę wieczorem.