Rola ławników sądowych jest praktycznym odzwierciedleniem artykułu 182 Konstytucji RP, który gwarantuje udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości.

Ławnicy do sądów okręgowych i sądów rejonowych wybierani są przez rady gmin (w Krośnie przez Radę Miasta Krosna) spośród kandydatów zgłoszonych przez Prezesa sądu, zakłady pracy, stowarzyszenia, związki zawodowe, organizacje społeczne i zawodowe (z wyłączeniem partii politycznych), oraz co najmniej 50 obywateli stale mieszkających na danym terenie (obszarze objętym właściwością danego sądu) i mających czynne prawo wyborcze.

Ławnicy sądowi zasiadają w składzie orzekającym obok zawodowego sędziego. Ławnicy w zakresie orzekania są niezawiśli i - jak sędziowie zawodowi - podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom. Przy rozstrzyganiu spraw ławnicy mają równe prawa z sędziami. W odróżnieniu od sędziów, ławnik nie może jednak przewodniczyć rozprawie i naradzie, jak również wykonywać czynności poza rozprawą.

Wybór ławników odbył się nie bez potknięć i problemów. Na kartach do głosowania wyłapano kilka błędów. Wszyscy radni zostali jednak o tym fakcie poinformowani, a głosowanie przeprowadzono bez sprzeciwu czy konieczności drukowania nowych kart. Ławników wybiera się w głosowaniu tajnym. Radni oddali głosy na kartach, które wrzucono do urny.

Na ławników do Sądu Okręgowego w Krośnie wybrani zostali:
1. Barański Tadeusz
2. Boruta Elżbieta
3. Dziedzic Anna Zofia
4. Gałaczyńska Bożena
5. Habrat Kazimiera
6. Hejnar Magdalena Maria
7. Kosztyła Katarzyna
8. Krzysztyniak Joanna Teresa
9. Kubit Magdalena
10. Leśniak Agnieszka
11. Mikosz Barbara Wiktoria
12. Mussur Henryk
13. Niemiec Ryszard Walenty
14. Pernal Stanisław
15. Rygiel - Wójcik Marta
16. Rzepka Ludwika Eugenia
17. Składanowski Adam
18. Szmyd Maria
19. Turek Jan Stanisław
20. Ungeheuer Barbara
21. Zajdel Grażyna
22. Zaprzała Grażyna Stanisława

Na ławników do Sądu Rejonowego w Krośnie wybrani zostali:
1. Bziukiewicz Lidia Alicja
2. Frej Stanisław
3. Kania Zuzanna
4. Niemiec Urszula
5. Ostrowska Monika Iwona
6. Steczkowska Elżbieta

Na ławników do Sądu Rejonowego w Krośnie - Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wybrani zostali:
1. Kandefer Barbara Anna
2. Kociuba Adam Tomasz
3. Lawera Zdzisław
4. Lorek Marian

W sprawach cywilnych dwaj ławnicy pod przewodnictwem zawodowego sędziego rozpoznają sprawy z zakresu prawa pracy oraz część spraw wynikających ze stosunków rodzinnych. W procesie karnym sąd okręgowy w sprawach o zbrodnie orzeka w składzie dwóch ławników i sędziego, a w sprawach o przestępstwa zagrożone karą dożywotniego pozbawienia wolności - w składzie dwóch sędziów i trzech ławników. Tak jest np. w procesie Gruzina oskarżonego  o zabójstwo, który odpowiada przed Sądem w Krośnie (zobacz: Ruszył proces Gruzina oskarżonego o zabójstwo). Składy z udziałem ławników rozpoznają sprawy tylko w I instancji.

pd