Twórca libretta Temistocle Solera umieścił akcję w Jerozolimie i Babilonie około roku 587 p.n.e.. Tytułowy Nabuchodonozor podbija Judeę. Perypetie sercowe córek króla i walki stronnictw dworskich o wpływy, są tłem dla przedstawienia wydarzeń będących początkiem "niewoli babilońskiej" Żydów. Mediolańska publiczność, rozemocjonowana dodatkowo wspaniałą, momentami podniosłą muzyką, odniosła opowiadaną historię do ówczesnej sytuacji politycznej panującej we Włoszech. Burzliwe demonstracje na ulicach miasta spowodowały, że okupacyjne władze austriackie zakazały wystawiania opery na kontrolowanych przez siebie terenach.

Nabucco było trzecią operą Verdiego. Pierwszą jednak, która przyniosła mu sławę i postawiła od razu w gronie najbardziej znanych kompozytorów. Kolejne świetne sztuki operowe i inne dzieła muzyczne tego płodnego kompozytora przyćmiły nieco pamięć o Nabuchodonozorze w następnych latach. Piękno i przebojowość muzyki (Co numer, to szlagier - miał podobno westchnąć stary inspicjent w jednym z teatrów), obroniły jednak dramma lirico Nabuconodosor przed zapomnieniem. Współcześnie znajduje się ona w repertuarze prawie każdego teatru operowego. Va, pensiero - wzniosła i piękna pieśń Żydów (chór niewolników) z trzeciego aktu, stała się nieoficjalnym hymnem Włoch i jest prawie zawsze bisowana. Niektórzy twierdzą, że dla tego jednego utworu nie można przepuścić żadnego dostępnego przedstawienia. Gromkimi brawami w trakcie trwania opery, publiczność nagradza jednak większość melodii.

Zmarłego w 1901 roku kompozytora żegnało 300 000 mieszkańców Mediolanu w asyście dziewięciusetosobowego chóru, wykonującego Va pensiero.

Nabucco" Giuseppe Verdiego to opera, której akcja rozgrywa się w czasach potęgi biblijnego króla Babilonu - Nabuchodonozora II, żyjącego około 602-562 roku p.n.e. Był to okres niewoli Izraelitów. Libretto opowiada o cierpieniach narodu żydowskiego w czasie okupacji babilońskiej. Taka treść idealnie pasowała do ówczesnej sytuacji politycznej panującej we Włoszech. Premiera, która odbyła się w Mediolanie w roku 1842 wywołała burzliwe demonstracje patriotyczne. Verdi, jako twórca, czynnie sympatyzował z włoskim ruchem niepodległościowym, czemu dał wyraz nie tylko w operze "Nabucco", ale i w kilku następnych. Niestety ów sukces stał się w pewnym sensie przyczyną klęski dzieła. W wyniku demonstracji władze austriackie /okupant Włoch/ zakazały wystawiania opery na zajmowanych przez siebie terenach. Do tego następne dzieła jak: "Traviata", "Trubadur" czy "Rigoletto" swymi sukcesami przysłoniły na długo tę wczesną operę Verdiego. A jednak słynna pieśń chóralną z III aktu opery "Va pensiero" nie pozwoliły zapomnieć zupełnie o tym dziele. Symboliczna pieśń jak hymn wyzwoleńczy z którym utożsamia się wiele narodów.

Adam Rajczyba

AKT 1
Jerozolima. Przerażona ludność miasta otoczonego przez wrogie asyryjskie wojsko pod wodzą Nabucco, króla Babilonu, zanosi modły do Boga Zaccaria, Wielki Kapłan żydowski przyprowadza Fenenę. Siłą swojego słowa i mocą ducha pragnie powstrzymać strach wiernych. Wbiega Ismaele zapowiadając wkroczenie Asyryjczyków. Zaccaria oddaje w jego ręce Fenenę.

Kiedy kochankowie zostali sami, mimo niebezpieczeństwa, korzystają z ostatnich chwil wspominają szczęśliwy czas, kiedy byli razem w Babilonie. Zaskakuje ich walcząca u boku Nabucco Abigaille. Ona też kocha Ismaela i proponuje mu ratunek za cenę odwzajemnienia uczuć.

Ismaele odmawia. Jego miejsce jest u boku Feneny. Może podjąć tylko negocjacje związane z wybawieniem wego ludu. Wracają przerażeni okrucieństwem najeźdźców mieszkańcy Jerozolimy. Wśród nich siostra Zaccaria Anna.
Błagają o łaskę Pana. Okrzyki zapowiadają nadejście króla. Wśród Żydów Ismaele odkrywa przebranych prowokatorów żołnierzy babilońskiech.

Paradny wjazdNabucco. Zaccaria rzuca do stóp króla Fenenę grożąc jej zabiciem jeżeli nie zostaną wstrzymane zbrodnie. Zaskoczony i zły Nabucco zapowiada pogrążyć w morzu kiwi ludy Syjonu. Pozostając głuchym na prośby córki jako zwycięzca, żąda, by wszyscy skłonili głowy do ziemi i bluźni bogu Żydów. Zaccaria stawia opór, wznosi sztylet chcąc zabić Fenenę, ale Ismaele przez miłość do niej powstrzymuje rękę kapłana. Wściekłość tyrana zj jeszcze większą siłą obraca się przeciwko podbitym. Abigaille pełna nienawiści grozi siostrze i pokonanym zemstą. Jerozolima będzie zburzona i spalona a ludność uprowadzona w niewolę.

AKT 2
Babilon. Abigaille nie może się pogodić że młodsza siostra otrzymała tron na czas wojennej wyprawy ojca
Ona pierworodna, nie ma prawa, bo zapisane jest w sekretnym piśmie, że jej matka była niewolnicą. Nikt nie zna mocy Abigaille, ona gotowa jest zabić ojca, aby objąć panowanie. Trudno jej tylko stłumić namiętną miłość do Ismaela. Arcykapłan kultu Baala przynosi wiadomość, że Fenena sprawująca władze w Babilonie uwalnia Żydów. Razem z grupą zwolenników zamachu stanu, doradzają Abigaile ogłosić śmierć króla w wojennej wyprawie. Powołując się na wolę ludu chce przejąć władzę i zająć asyryjską ziemię. Żądna tronu Abigaille staje na czele spisku gotowa mordować wrogów z polecenia Baala. Samotny Zaccaria szuka pomocy w świętym piśmie i modlitwie do Boga, by chwała Izraela przezwyciężyła nieszczęścia i silę Asyrii. Ismaele, osaczony przez współbraci broni się przed zarzutem zdrady. Po jego stronie stoi Anna wraz z kobietami, które znają decyzję Feneny - Żydówki o ich uwolnieniu. Abdallo wbiega z wieścią o śmierci jego króla i krzykach ludu na cześć Abigaille. Wkracza Abigaille i Arcykapłan wznosząc okrzyki "Chwała Abigaille" i "Śmierć Żydom".
Nieoczekiwany powrót Nabucco rozstrzyga spór sióstr o koronę. Walka o władzę ustaje. Nie ma odwołania od terroru.

Zwycięski król głosi śmierć wszystkim Żydom. Nie straszny mu sprzeciw Zacccaria, ani krzyk Feneny, że i ona zginie, gdyż przyjęła nową wiarę i jest Żydówką.

Dla króla to kłamstwo.Tracąc poczucie rzeczywistości ogłasza się Bogiem. Ten akt pychy przerywa milczenie nieba, którego moc powala bluźniercę i miesza jego myśli.
Abigaille przejmuje koronę.
 
AKT 3
U stóp tronu ludność wychwala potęgę Asyrii, która niczym groźny Baal niweczy wszystko w czasie wojny a daje szczęście w dniach pokoju. Arcykapłan powołując się na wolę Baala, domaga się wydania wyroku śmierci dla ludu Judy i dla Feneny. Wierny Abdallo nie opuszcza swego pana, gdyż kara niebios jeszcze trwa - Nabucco z trudem odzyskuje świadomość.

Abigaille wykorzystuje jego słabość, aby uzyskać zatwierdzenie wyroku śmierci. W przebłysku świadomości Nabucco pojmuje, że kaźń dotknie także Fenenę. Za późno. Abigaille osiągnęła swój cel; niszczy kompromitujący jej pochodzenie dokument; pozostaje głucha na rozpacz ojca, który teraz czuje się cieniem króla; jej myśli biegną w przyszłość, kiedy wszystkie narody padną do jej stóp. Nabucco ostatnim wysiłkiem woli chce przeszkodzić egzekucji, ale z rozkazu Abigaille, on i Fenena zostają pojmani.

Uwięzieni Żydzi zanoszą śpiewy o utraconej ojczyźnie i fatalnym przeznaczeniu. Ich lamenty i płacz przerywa Zaccaria. Jego ustami Bóg przepowiada przyszłość . Żaden kamień nie ocaleje w Babilonie, gdy wzmocniony siłą Boga, odezwie się lew Judy.
 
AKT 4
Pod nadzorem Arcykapłana w pogrzebowym marszu Żydzi, a wśród nich Zaccaria, Fenena, Anna i Ismaele, prowadzeni są na miejsce stracenia. Uwięzionemu królowi dokuczają wspomnienia i przeraźliwe głosy skazańców prowadzonych na stos.

Bezradny i bezbronny Nabucco błaga o pomoc boga żydowskiego. Modlitwa zostaje wysłuchana. Jehowa przywrócił proszącemu jasność umysłu i siłę działania. Abdallo, który zorganizował ucieczkę, zastaje swego pana, gotowego na zbrojne przywrócenie ładu i uwolnienie Feneny. Zaccaria przygotowuje Fenenę na śmierć. Ona przyjęła wyrok losu i z radością wróci duszę niebu. Nabucco i Abdallo na czele oddziału oddanych żołnierzy przynoszą wybawienie skazanym na śmierć Żydom. Król ukorzył się przed Wielkim Kapłanem Jehowy intonując hymn ku czci jedynego Boga. Abigaille widząc swoją przegraną zażywa truciznę. Konająca przychodzi, aby spełniła się jej ostatnia wola. Nabucco powinien uznać związek małżeński Feneny i Ismaela. Błagając Boga o łaskę umiera.

Marek Weiss-Grzesiński

Laco Adamík, właśc. Ladislav Adamík (ur. 25 grudnia 1942, Mala Hradna) – polski reżyser teatralny, filmowy i operowy pochodzenia słowackiego.

Mąż Agnieszki Holland. Autor widowisk telewizyjnych. W Bratysławie studiował architekturę. Na Akademii Filmowej (FAMU) w Pradze ukończył reżyserię w 1973. Od 1972 mieszka w Polsce i współpracuje z Telewizją Polską (był m.in dyrektorem artystycznym Programu I), zaczynał w Łodzi, potem był Kraków i Warszawa. Debiutował w 1973 w Teatrze Telewizji dla której przygotował Białą zarazę Karela Čapka. Odtąd tworzył głównie widowiska na małym ekranie. Jako twórca filmowy w swojej pracy łączył zawsze reżyserię i realizację wizji. Stał się prekursorem stosowania najnowszych technik realizatorskich. Na przykład w Poczcie Rabindranatha Tagore (1975) eksperymentował z dźwiękowymi efektami synchronicznymi, w Burzy Williama Szekspira z 1991 roku wykorzystał zdjęcia trikowe w montowaniu obrazu, natomiast dla Don Carlosa Friedricha Schillera (1995) część scenografii przygotowana została jako grafika komputerowa. W dopracowanych, formalnie zdyscyplinowanych widowiskach telewizyjnych z wielką umiejętnością posługiwał się zarówno planem ogólnym, jak i zbliżeniami. Ale te wszystkie zabiegi służyły aktorom, w jego widowiskach powstawały wielkie aktorskie kreacje. 13 grudnia 2008 r. odbyła się premiera "Diabłów z Loudun" Krzysztofa Pendereckiego, w reżyserii Laco Adamíka, premiera uświetniła otwarcie nowego gmachu Opery Krakowskiej.

16 października 2005, w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, za wybitne osiągnięcia w kulturze polskiej, został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.

rckp