Ocalić pamięć
Kwesta na rzecz renowacji Starego Cmentarza przy ul. Krakowskiej będzie obywać się przez trzy dni, rozpocznie się już 31.10. Stary Cmentarz jest obiektem zabytkowym, najstarszy zachowany nagrobek to obelisk z 1839. Jest to miejsce wiecznego spoczynku osób zasłużonych w historii Krosna i okolicy (uczestnicy walk o niepodległość, burmistrzowie, radni miasta i powiatu, urzędnicy, duchowni, nauczyciele i lekarze, artyści, rzemieślnicy, kupcy. Na cmentarzu znajdują się liczne nagrobki Powstańców Styczniowych oraz poświęcony uczestnikom powstania pomnik, ufundowany przez mieszkańców Krosna w 1903 roku. Przed pomnikiem odbywały się liczne uroczystości patriotyczne.

Niestety, przez wiele lat cmentarz pozostawał zaniedbany, popadał w ruinę, a nagrobki niejednokrotnie były niszczone przez wandali. Przeciwdziała temu Komitet Ratowania Starego Cmentarza i władze miasta. Teren cmentarza został ogrodzony, jest pilnowany, Straż Miejska zamyka bramę, poszczególne nagrobki i pomniki są zabezpieczane przez konserwatorów, prowadzona jest renowacja. W tym roku, ze środków UM Krosna przeprowadzono renowację trzech obiektów. Pierwszy z nich to grobowiec Wainów, w którym pochowano między innymi Jana Waina, działacza niepodległościowego – Jan Wain za swoją działalność był więziony przez władze austriackie – mówi poseł Piotr Babinetz, historyk i przewodniczący Komitetu Ratowania Starego Cmentarza.

Renowację przeszedł także zwieńczony płaskorzeźba grobowiec rodziny Pawlikowskich. Trzeci odnowiony obiekt to anonimowy nagrobek, do tej pory nie udało się ustalić, kogo w nim pochowano – Zdecydowano się na renowację tego obiektu, ze względu na walory artystyczne i fatalny stan, to był ostatni moment, żeby uratować ten nagrobek – mówi Piotr Babinetz.

Tymczasem Komitet podjął działania by odtworzyć nagrobki dwóch osób pochowanych na Starym Cmentarzu Jedna z nich to – Feliks Machinko, Powstaniec Styczniowy, był znanym animatorem teatru i tańca w Krośnie. Środki na odtworzenie jego nagrobka pochodzić będą miedzy innymi z aukcji dzieł sztuki przeprowadzonej przez Komitet Ratowania Starego Cmentarza – mówi Piotr Babinetz.

Kolejny odtwarzany nagrobek, poświecony był ks. Antoniemu Koleńskiemu. – Kilka lat temu podczas prac przy innym grobowcu natrafiono na tablicę z inskrypcją „ks. Antoni Koleński”. Tablicy nie można dopasować do żadnego nagrobka. Ks. Antoni był proboszczem w Rymanowie i w krośnieńskiej Farze. Był także działaczem niepodległościowym, członkiem powiatowego Komitetu Narodowego wspierającego Legiony Polskie – informuje Piotr Babinetz. Nagrobki będą odtwarzane na podstawie analizy porównawczej.

W kweście tradycyjnie biorą udział członkowie Komitetu Ratowania Starego Cmentarza, członkowie rodzin osób pochowanych na tym cmentarzu, członkowie Podkarpackiego towarzystwa Historycznego, a także młodzież ze szkół. Kwesta prowadzona będzie 31.10. na cmentarzu przy ul. Wyszyńskiego, 01.11 na Starym cmentarzu i cmentarzu w Polance oraz 02.11. na Starym Cmentarzu i na cmentarzu komunalnym przy ul. Wyszyńskiego. Co roku wpływy z kwesty utrzymują sie na poziomie 10-12 tyś. złotych. Przeczytaj także: Odnowiono Grobowiec Ptaków

Pomóc potrzebującym
Kwesta na rzecz Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta tradycyjnie będzie się odbywać tylko 1 dnia, 01.11, tylko na cmentarzu komunalnym przy ul. Wyszyńskiego. Towarzystwo zajmuje się niesieniem pomocy osobom bezdomnym, a na patrona wybrało zakonnika, Adama Chmielowskiego, znanego szerzej jako święty Brat Albert. Patron Towarzystwa, jako młody chłopak został poważnie ranny w Powstaniu Styczniowym, stracił nogę. Był artystą, malarzem, a jako zakonnik zaangażował się w pomoc bezdomnym, najuboższym. Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta kontynuuje jego dzieło. Powstało w 1981 roku, początkowo jako Towarzystwo Pomocy im. Adama Chmielowskiego, ponieważ komunistyczne władze nie zgadzały się na umieszczenie w nazwie organizacji zakonnika.

Święty Albert Chmielowski
Narodowe Archiwum Cyfrowe, Sygnatura: 1-R-580

Od tamtej pory działalność Towarzystwa stale się rozwija w całej Polsce. Początkowo powstawały schroniska dla bezdomnych mężczyzn, obecnie również schroniska dla matek z dziećmi, domy dla osób starszych, hostele, mieszkania chronione. W Towarzystwie pracują coraz częściej psychologowie, terapeuci ds. uzależnień, pracownicy socjalni. Ponieważ celem Towarzystwa jest nie tylko zaspokajanie podstawowych potrzeb najuboższych, ale przywracanie człowiekowi godności, pomoc w wychodzeniu z bezdomności.

Święty Brat Albert
Autor obrazu: Leon Wyczółkowski - polski malarz

– Pieniądze są potrzebne, na zakup produktów do kuchni, na ogrzewanie w schronisku – mówi poseł Stanisław Piotrowicz, Prezes Zarządu Towarzystwa im. św. Brata Alberta Oddziału Podkarpackiego – Zazwyczaj schronisko jest oblegane zimową porą, luźniej jest latem. Obserwujemy, że życie jest coraz trudniejsze, coraz więcej osób popada w biedę. Wielu się tej biedy wstydzi, do nich też staramy się dotrzeć z pomocą – dodaje Stanisław Piotrowicz. W kweście tradycyjnie wezmą udział uczniowie szkół, a także osoby znane z życia publicznego w Krośnie. Co roku kwesta przynosi około 20 tysięcy złotych.

Takze prezydent Krosna, Piotr Przytocki zapowiada udział w kweście – Zachęcam wszystkich do wrzucania datków na rzecz Schroniska św. Brata Alberta w Krośnie, jest to instytucja prowadzona przez stowarzyszenie, które wspiera najbardziej potrzebujących ludzi, którzy mają problemy egzystencjalne. Ich działalność opiera się na pomocy darczyńców, wiec akcja jest bardzo szczytna, zachęcam i zapraszam do wrzucania niebrzęczących datków – mówił prezydent Piotr Przytocki zachęcając do wsparcia Towarzystwa im. św. Brata Alberta.

Piotr Dymiński
Fot. Piotr Dymiński