Nowelizacja Ustawy „o utrzymaniu czystości i porządku w gminach” spowoduje wiele zmian w przyszłym roku. W wyniku zmian gminy zobowiązane są do wyłonienia w drodze przetargu podmiotów odpowiedzialnych za odbieranie odpadów komunalnych. Tymczasem w wielu gminach obowiązek ten scedowany był na zakłady komunalne lub spółki komunalne (będące w 100 proc. własnością gmin) w większości odpowiedzialne także za zarządzanie składowiskiem odpadów. To jeden z problemów, który jest przyczyną licznych protestów samorządów przeciwko „nowej ustawie śmieciowej”. Akurat ten problem nie dotyczy Krosna.

- Ustawa zmienia filozofię podejścia do odpowiedzialności za odpady komunalne wytworzone przez mieszkańców danej gminy, miasta – mówi naczelnik Wydziału Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska w Krośnie, Krzysztof Smerecki -  Do tej pory odpowiedzialnym był właściciel nieruchomości. To on był zobowiązany do podjęcia inicjatywy, żeby zawrzeć umowę i we właściwy sposób zagospodarować odpady. Obowiązkowe, choć nie do końca egzekwowane, było zgodne z prawem zagospodarowanie odpadów – sytuacja diametralnie zmieni się od przyszłego roku. - Nowa ustawa czyni gminę odpowiedzialnym za zagospodarowanie odpadów komunalnych wytworzonych przez mieszkańców. To gmina jest zobowiązana, żeby stworzyć i eksploatować nowy system zbiórki odpadów komunalnych – wyjaśnia naczelnik Smerecki.

Wywóz śmieci w Gminie Korczyna

Co to oznacza dla mieszkańca?
Po pierwsze z punktu widzenia mieszkańca znika temat umowy na wywóz śmieci, zawieranej z jedną z uprawnionych do tego firm. Według nowych przepisów – To gmina będzie wybierać w drodze przetargu firmę, która będzie wykonywać wywóz odpadów na terenie całego miasta, lub z wydzielonych sektorów, jeżeli rada gminy zdecyduje się na to, żeby miasto podzielić na sektory – zapowiada Krzysztof Smerecki. Jak to będzie wyglądało? - Dla mieszkańca zmienia się to w ten sposób, że właściciel nieruchomości będzie zobowiązany przedstawić gminie oświadczenie zawierające informacje niezbędne do naliczenia opłaty za zagospodarowanie odpadów – mówi naczelnik Krzysztof Smerecki. Na obecnym etapie jeszcze nie wiadomo na pewno, jakie będą to informacje. Szczegóły ustalone zostaną dopiero w uchwałach Rady Miasta. Ustawa przewiduje kilka możliwości, wysokość opłaty może być zależna od: liczby mieszkańców, powierzchni lokalu i od ilości zużytej wody, przez mieszkańców nieruchomości. Którą z nich wybierze Krosno?

- Skłaniamy się żeby to była „liczba mieszkańców”, bo z naszego punktu widzenia, jest to wartość najlepiej weryfikowalna – mówi naczelnik Krzysztof Smerecki, jednak decyzje w tej sprawie podejmie Rada Miasta. Taka propozycja wynika z faktu, że odpady wytwarzają ludzie, a nie powierzchnia lokalu. Na duzej powierzchni mogą przecież mieszkać np. dwie osoby, lub odwrotnie, w niewielkim lokalu może mieszkać dużo osób, które wytwarzają odpady. - Będziemy polegali na uczciwości mieszkańców, ale zarazem będziemy się starali stworzyć taki system, który będzie weryfikował niektóre dane – zapowiada Krzysztof Smerecki. Rozważane jest też, w jaki sposób objąć systemem nieruchomości niezamieszkałe, a wytwarzające odpady: sklepy, obiekty użyteczności publicznej itp.

Terminy
Zmiana ustawy narzuciła bardzo duże tempo prac. System ma zostać wprowadzony w życie od 1 lipca 2013 roku. Podejmowane uchwały, w tym regulamin utrzymania czystości w gminie muszą być zgodne z wojewódzkim planem gospodarki odpadami. Plan dla Województwa Podkarpackiego został uchwalony końcem sierpnia br. - Najistotniejsze będzie wdrożenie systemu – zaznacza naczelnik Smerecki – uchwalić system to jest jedna sprawa. Musimy jeszcze przekazać go mieszkańcom, nauczyć ich tego systemu, zgromadzić bazy danych, naliczyć opłaty. Konieczne jest także rozstrzygnięcie przynajmniej jednego przetargu na odbiór odpadów. Pozytywną informacją dla Krosna jest to, że Zakład Utylizacji Odpadów w Krośnie uznano za „instalację regionalną”. To znaczy, ze będzie obsługiwał część byłego woj. krośnieńskiego (powiaty: sanocki, brzozowski, krośnieński i jasielski).

Segregacja? To się opłaca.
Władze Krosna będą chciały jeszcze bardziej zachęcić mieszkańców do segregacji odpadów. - Chcemy, żeby odpady były segregowane „u źródła”, w danym gospodarstwie – mówi Krzysztof Smerecki. Dotychczasowe rozwiązanie z „dzwonami” przeznaczonymi na różne rodzaje odpadów, a rozmieszczonymi na terenie miasta nie w pełni się sprawdza. - Mamy przykre doświadczenia, bo tworzą się tam „dzikie wysypiska. ”Ludzie przynoszą różne rzeczy, z różnych powodów – mówi naczelnik Smerecki – czasami to jest problem dostępności, czasami przepełnienia, czasami przyczyną jest zwykłe lenistwo, nie chce się wyjąć z worka i wrzucić tych odpadów, tylko zostawia się cały worek obok pojemnika – dodaje K. Smerecki. Do tego dochodzi problem podrzucania różnych innych śmieci, a nie tylko wyselekcjonowanych, wysegregowanych ale i wszelkich odpadów komunalnych w tym odpadów wielkogabarytowych. Wydział Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska chciałby zmienić te zwyczaje. Propagowaniu segregacji odpadów będą towarzyszyć zachęty ekonomiczne – Jak się wysegreguje te odpady to komunalnych, zmieszanych, za które trzeba zapłacić, będzie mniej – mówi naczelnik, dodając, że opłata będzie niższa dla mieszkańców, którzy podejmą się segregacji odpadów.

Segregacja odpadów przy ulicy Piotra Skargi w Krośnie. Aluminium w pojemniku na plastik.

Możliwe, że w zabudowie jednorodzinnej mieszkańcy będą zachęcani do kompostowania odpadów zielonych - „biodegradowalnych”. Specjalne kompostowniki mogą być nawet przekazane mieszkańcom na zasadzie dzierżawy, użyczenia lub wręcz darowizny.

Bardziej racjonalny odbiór?
Terminy odbioru śmieci ustalone zostaną w gminnym regulaminie – To może być ujęte w specyfikacji do przetargu, a w konsekwencji w umowie z firmą, która będzie w tym zakresie obsługiwać Krosno - tłumaczy naczelnik Smerecki. Chodzi np. o kwestie „śmieciarek” odbierających odpady w centrum miasta w godzinach dużego natężenia ruchu, a w efekcie powstawanie korków (jak na ul. Tkackiej) czy „śmieciarek” przejeżdżających popołudniami i wieczorami przez Rynek, gdy najwięcej ludzi zasiada w ogródkach by coś zjeść i się napić.
Jak zaznacza naczelnik, do tego ważnego tematu będziemy powracać.

Piotr Dymiński
Fot. archiwum